پی سی - 7 ملقب به توربو ترینر یک هواپیمای آموزشی دو سرنشینه می باشد که به وسیله شرکت سوئیسی معروف " پیلاتوس " به منظور آموزش پایه خلبانان نظامی و غیر نظامی طراحی و توسعه یافته است.
با استفاده از هواپیمای PC-7 می توان تمامی چک های آموزشی مانند مانورهای مختلف ، از دست رفتن موتور هواپیما ، کار با سیستم و ابزارها ، نکات تاکتیکی و پرواز در شب را به دانشجو آموخت.به همین دلیل است که تاکنون نیروی هوایی بیش از 20 کشور آن را به عنوان هواپیمای آموزش های پایه اصلی خود برگزیده اند.با توجه به این که فروش 500 فروند از این هواپیما از سال 1978 شروع شد ، هم اکنون اکثر کاربران آن در حال استفاده از از " توربو ترینر " هستند و بیش از 1 میلیون ساعت پرواز را برای آن ثبت کرده اند.
تاریخچه
اولین پیش نمونه از هواپیمای PC-7 که در واقع یک هواپیمای PC-3 تغییر یافته نیروی هوایی سوئیس بود ، در 12 آوریل 1966 در حالی پرواز کرد که موتورهای O-435 آن با موتورهای نیرومند تر PT6A-20 ساخت شرکت پرات اند ویتنی تعویض شده بود.اما مدتی بعد پیش نمونه ساخته شده سقوط کرد تا برنامه توسعه متوقف شود.
در سال 1973 ، شرکت پیلاتوس توانست یک فروند PC-3 از نیروی هوایی سوئیس تهیه کند تا برنامه PC-7 از نو آغاز شود.این هواپیما ، پس از اصلاحات و تغییرات گسترده ای مثل یک بال سراسری نصب شده در پایین بدنه با مخازن سوخت داخلی ، طراحی مجدد بال و کابین حبابی شکل ، در 12 مه 1975 پرواز کرد.اولین هواپیمای تولید شده (پیش نمونه ها محسوب نشده است) در 12 اوت 1978 پرواز کرد.در 5 دسامبر همان سال ، شرکت پیلاتوس توانست گواهینامه های لازم را کسب کرده و بلافاصله صادرات به برمه و بولیوی را آغاز کند.
این هواپیما می تواند علاوه بر کاربردهای نظامی به وسیله افراد ثروتمند یا بخش خصوصی نیز به کار گرفته شود ؛ به همین منظور ، گواهینامه و مجوزهای لازم برای پرواز و استفاده از آن در اروپا و ایالات متحده کسب شده است.
مدلها
نمونه پایه (PC-7): هواپیمای آموزشی ، دو سرنشینه با موتور PT6A-25A به قدرت 410 کیلو وات.
نمونه PC-7 Mk II: این نمونه از بدنه و سیستم های الکترونیکی هواپیمای PC-9 استفاده می کند و دارای توربین کوچک تر به منظور کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری می باشد.آفریقای جنوبی تعداد 60 فروند از این نمونه را با استفاده از کیت های فرستاده شده به وسیله شرکت پیلاتوس مونتاژ و به تعدادی از کشورها صادر کرد.در سال 1993 ، ارزش قرارداد بین این دو طرف چیزی حدود 175 دلار تخمین زده می شد.به دلیل ملاحظات سیاسی ، جایگاه های حمل سلاح بر روی این نمونه ها حذف شده است.این هواپیما به کشورهای بروئنی ، بوتسوانا ، هند و آفریقای جنوبی صادر شده است.این نمونه به آسترا یا Astra نیز معروف است.
نمونه NCPC-7: نمونه به روز رسانی شده از نمونه پایه که دارای کاکپیت تمام شیشه ای و اویونیک جدید تر است.هم اکنون از این نمونه به وسیله نیروی هوایی سوئیس استفاده می شود.
کاکپیت و سیستم های الکترونیکی
هواپیمای PC-7 Mk II دارای یک کابین شیشه ای دوقلو می باشد.همچنین این هواپیما دارای سیستم های نمایشگر اولیه پرواز ، نمایشگر ثانویه پرواز ، یک موتور و نمایشگر ثانویه ابزار ، یک سیستم مدیریت صداهای رادیو ، سیستم ارتباطی با فرکانس بسیار بالا VHF و UHF ، تجهیزات سنجش از راه دور ، جهت یاب خودکار ، ترانسپوندر حالت S ، سیستم موقعیت یاب جهانی GPS ، رادار ارتفاع سنج ، کاوشگر اضطراری فانوس دریایی و کامپیوتر اطلاعات پروازی می باشد.
سوابق رزمی
عراق: در جنگ ایران و عراق ، نیروی هوایی عراق از هواپیماهای PC-7 که به مسلسل ، راکت انداز و بمب های سبک مسلح بودند برای پشتیبانی نزدیک هوایی از نیروهای خود استفاده می کرد.همچنین از این هواپیما برای پرتاب سلاح های شیمیایی علیه نیروهای ایرانی استفاده می شد.
ایران: طبق برخی اطلاعات تایید نشده ، ایران نیز به صورت محدود از این هواپیما برای پشتیبانی نزدیک هوایی از نیروهای زمینی خود استفاده کرده است.
چاد: نیروی هوایی چاد از ناوگان کوچک PC-7 خود برای بمباران مواضع شورشیان در قلمرو خود و کشور سودان استفاده می کند.
مکزیک: در سال 1994 ، نیروی هوایی مکزیک از هواپیماهای PC-7 خود علیه ارتش آزادی بخش ملی زاپاتیسا استفاده کرد.این اقدام مورد اعتراض سوئیس قرار گرفت ؛ زیرا آن ها این هواپیما را تنها برای امور آموزشی به آن ها فروخته بودند.در نتیجه ، دولت سوئیس فروش تعداد بیشتری هواپیما به مکزیک را ممنوع کرد.
کاربران
کاربران کنونی:
در حال حاضر این هواپیما به وسیله 19 کشور برای امور نظامی استفاده می شود.این 19 کشور عبارتند از:
اتریش (25 فروند ، تحویل شده در سال 1985)
ایران (35 فروند ، تحویل شده در سال 1983)
هند (75 فروند ، تحویل هواپیماها در سال 2013 آغاز می شود)
آنگولا (25 فروند ، تحویل شده در سال 1982)
بولیوی (24 فروند ، تحویل شده در سال 1979)
بوتسوانا (7 فروند ، تحویل شده در سال 1990)
بروئنی (4 فروند)
چاد (2 فروند ، تحویل شده در سال 1985)
شیلی (10 فروند ، تحویل شده در سال 1980)
گواتمالا (12 فروند ، تحویل شده در سال 1980)
مالزی (46 فروند ، تحویل شده در سال 1983)
مکزیک (83 فروند ، تحویل شده در سال 1979)
میانمار (17 فروند ، تحویل شده در سال 1979)
هلند (13 فروند ، تحویل شده در سال 1989)
آفریقای جنوبی (60 فروند)
سورینام (3 فروند ، تحویل شده در سال 1986)
سوئیس (40 فروند PC-7 ، تحویل شده در سال 1989 و 28 فرود NCPC-7 ، تحویل شده در سال 2011)
امارات (7 فروند)
اروگوئه (6 فروند ، تحویل شده در سال 1982).
کاربران گذشته:
پیشتر کشورهای فرانسه (5 فروند ، تحویل داده شده در سال 1991) و عراق (52 فروند ، تحویل داده شده در سال 1980) نیز از هواپیمای PC-7 استفاده می کردند که در حال حاضر آن را از خدمت خارج کرده اند.
کاربران غیر نظامی:
فقط یک شرکت خصوصی ، یعنی شرکت سوئیسی Swissair از این هواپیما استفاده می کند.
ورود PC-7 به ایران
به نوشته وبسایت "بعد چهارم"، در سال 1362 ایران قراردادهای نظامی زیادی را با سوییس امضا کرد که البته به خاطر شرایط ویژه آن زمان و اجازه ای که آمریکا به سوییس داده بود مجبور به پرداختن کمیسیونهای زیادی به افراد مختلف و شرکت ها و حتی دولتهای واسطه و دولت سوییس بود که موجب افزایش 10 تا 50 درصدی قیمت اقلام خریداری شده میشد. از جمله این خرید ها نصب رادارهای ساخت سوییس در جزیرهء خارک در سال 1362 بود.
پس از بیشتر شدن روابط تجاری- نظامی جمهوری اسلامی با سوییس نخست ایران 6 فروند PC-7 را از سوییس خریداری نمود که در سال 1983 تحویل ایران شد. پس از آزمایش نمونه های اولیه که به طور مستقیم از کارخانه پیلاتوس سوییس خریداری شد، قرار داد خرید 35 فروند دیگر، پس از آزمایش 6 فروند اول در شرایط آب و هوایی ایران امضا شد و تا اوایل مرداد سال 1363 تحویل ایران شدند.
اکثر این PC-7 ها به صورت قطعات و تکه های جدا از هم بعد از جدا کردن بالها و موتور و... بوسیلهء 747 های نیروی هوایی با کال ساین ساها به ایران حمل شده و دوباره به هم متصل شدند.
ابتدا شماری از توربوترینرهای خریداری شده در اختیار اسکادران استشهادی سپاه قرار گرفت که تا چند سال گذشته شماری هنوز در کنار توکانو های سپاه خدمت میکردند.
لازم به ذکر است هدف اسکادران استشهادی سپاه این بود تا با کمک این توربو ترینرها به سبک کامیکازه ها به ناوهای آمریکایی حمله و آنها را منفجر کنند که به این دلیل به این اسکادران استشهادی گفته می شد. نخستین خلبانان این اسکادران که به خارج اعزام شدند گروهی 32 نفره از خلبانان برتر بودند که برای دیدن دوره های آموزشهای مخصوص به کره شمالی فرستاده شدند.
پس از مدتی اسکادران استشهادی سپاه در سالهای 1364 و 1365 به هواپیماهای جنگنده قدیمی F-6 چینی که نمونه ای از جنگنده قدیمی دهه 1950 شوروی یعنی MiG-19 بود مجهز شد. مجموعا 18 فروند از این جنگنده ها تحویل سپاه پاسداران شد و این جنگنده ها در پایگاههایی چون بندر عباس و در برخی موارد در بوشهر نیز دیده شدند. در نهایت این اسکادران کاری نتوانست از پیش ببرد و تا پایان جنگ نتوانست به ناوهای آمریکایی صدمه بزند اما در برخی موراد به کشتیهای نفتکش و کشتیهایی که از بندر بصره به تنگه هرمز نزدیک می شدند را مورد هدف قرار می داد.
این اسکادران پس از پایان جنگ به زاهدان منتقل شد و نهایتا پس از فروش اف 6 ها به سومالی (به علت بی ارزش بودن این پرنده های قدیمی چینی) منحل شد.
پس از تحویل 41 فروند توربو ترینر که بیشتر آنها از نمونه های PC-7 Mk II نمونه اختصاصی آفریقای جنوبی بودند (مجهز به صندلی پران مارتین بیکر) قرار بر این شد تا شمار توربوترینرها در سپاه و نیروی هوایی به 80 فروند برسد که قرارداد خرید 39 فروند دیگر بسته شد که با تیره شدن روابط ایران و آمریکا و قبول نکردن پایان جنگ توسط ایران و کاربرد نظامی این این توربوترینرها در ایران، به ایران تحویل نشدند ولی در عوض به جای آن 39 فروند، دهها موتور ملخ ارابه فرود آلات دقیق و صندلیهای مارتین بیکر و سایر قطعات و لوازم زیادی از جمله نقشه های ساخت بدنه آلومینیومی این پرنده ها تحویل ایران شد.
پس از سالها تلاش و با تامین سایر منابع دیگر از بازار سیاه هواپیمای آموزشی S-68 به وسیله مهندسی معکوس و ساخت قطعات و بدنه به مرحله تولید رسید و چیزی در حدود 10 فروند S-68 تا کنون تحویل نیروی هوایی شده است.
پایگاه اصلی توربوترینرهای نیروی هوایی در حال حاظر در اصفهان میباشد و به آموزش مقدماتی خلبانان نیروی هوایی اختصاص دارد.
مشخصات فنی هواپیمای آموزشی PC-7
خدمه: 2 نفر (استاد خلبان و دانشجو)
طول: 9.78 متر
طول بالها: 10.40 متر
ارتفاع: 3.21 متر
وزن خالی: 1,330 کیلوگرم
بیشینه وزن برخاست: 2,700 کیلوگرم
پیشرانه:یک موتور توربوپراپ PT6A-25A
قدرت موتور: 410 کیلووات
بیشینه سرعت: 412 کیلومتر در ساعت
کمینه سرعت: 119 کیلومتر در ساعت
برد: 2,630 کیلومتر
بیشینه ارتفاع: 10,060 متر
نرخ پیمایش: 10.9 متر بر ثانیه
جایگاه ها: 6 جایگاه برای حمل انواع تسلیحات سبک
بیشینه وزن تسلیحات قابل حمل: 1,040 کیلوگرم
______________________________________________________________
منابع:
scramble.mihanblog.com
تذکر: بخش "ورود PC-7 به ایران" این مطلب برگرفته از "وبسایت بعد چهارم" می باشد و انتشار آن لزوما به معنای تایید همه موارد مطرح شده در آن توسط وبلاگ "هوانورد" نمی باشد.