جت رنجر، تکاور هوایی چالاک
بالگرد بل 206هلی کوپتری چندمنظوره از خانواده بالگردهای دو پره و تک یا دو موتوره است که توسط شرکت هلیکوپترسازی بل در ایالات متحده آمریکا ساخته شده است. بالگرد بل 206 توسعه یافته طرح اولیه مدل بل YOH-4 می باشد که در طرح نظارت بر بالگردهای سبک ارتش آمریکا موفق شد و انتخاب گردید.
شرکت بل بدنه بالگرد را طراحی مجدد نمود و موفق گردید که آن را با نام تجاری 206A جت رنجر به بازار عرضه نماید. طراحی جدید بالگرد 206 در نهایت توسط ارتش آمریکا با عنوان OH-58 Kiowa انتخاب گردید. شرکت بل همچنین در ادامه مدل دیگری را با نام LongRanger عرضه کرد که بعدها با دو موتور با نام TwinRanger به بازار عرضه گردید.
بالگرد Bell 206B Jet Ranger III در انگلستان مورد استفاده برای گشتهای شبکه برق
مدلی از بالگرد بل 206 موسوم به تگزاس رنجر
پیشینه عملیاتی:
اولین پرواز بالگرد 206A در تاریخ 10 ژانویه 1966 انجام گرفت و پس از آن در همان ماه از این بالگرد در انجمن هلیکوپتر آمریکا (HAA) رونمایی شد. بالگرد جت رنجر توانست در آن زمان تمامی گواهینامه های لازم را از اداره هواپیمایی فدرال آمریکا (FAA) دریافت نماید.
تحویل بالگرد 206 جت رنجر به مشتریان در 13 ژانویه 1967 با تحویل اولین نمونه از این بالگرد به هری هالی (Harry Holly)، رئیس شرکت Hollymatic و مالک قبلی شرکت بل رنجر (Bell Renger) آغاز گردید.
در سال 1968، نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا، بالگرد 206A را با عنوان TH-57، Sea Ranger ( تکاور دریایی ) انتخاب نمود. ارتش نیز در نهایت بالگرد 206A را با عنوان OH-58 Kiowa در طرح نظارت بر بالگردهای سبک انتخاب کرد.
بالگرد TH-57C موسوم به Sea Ranger (تکاور دریایی)
شکل اولیه و طراحی یالگرد جت رنجر از سال 1967 تغییر نیافته است، ولی شرکت بل مدل 206B جت رنجر(2) در سال 1971 معرفی نمود. در سال 1977 مدل 206B جت رنجر(3) با بخش چرخان دُم اصلاح شده و موتور قوی معرفی شد. بالگرد جت رنجر بیشتر در گزارش های خبری و ترافیکی مورد استفاده قرار می گیرد و نوع LongRanger این بالگرد معمولا به عنوان آمبولانس هوایی یا جهت حمل و نقل نفرات مورد استفاده قرار می گیرد.
مشخصات بالگرد Bell-206 جت رنجر:
وزن خالی: 1713 پاوند (777 کیلوگرم)
بیشینه وزن برخاست: ۳۲۰۰ پوند (1451 کیلوگرم)
مدت زمان پرواز: ۲:۴۵ ساعت
حداکثر سرعت: ۱۳۰ نات
جنگ افزار: مسلسل ام ژ ۱ آ ۳ در دو طرف ـ مینی تت
تعداد سرنشین: ۵ نفر با خدمه
تعداد موتور: ۱ عدد
حداکثر سقف پرواز: ۲۰۰۰۰ پا (با استفاده از کپسول اکسیژن جهت نفرات)
مأموریت اصلی: شناسایی
جت رنجر در ایران
ایران نیز از جمله کاربران جت رنجر محسوب می شود. در سالهای اخیر هوانیروز بالگرد 206 را که یک بالگرد با ماموریت شناسایی بود، مسلح کرده و از آن به عنوان یک بالگرد رزمی نیز استفاده می کند. کاربرد این بالگرد در گذشته به عنوان یک بالگرد کنترل فرماندهی بود که هنگامی که فرمانده منطقه برای شناسایی می‌رفت از این بالگرد استفاده می‌کرد. اما با تلاش متخصصان داخلی، تجهیزات رزمی نیز برروی این بالگرد نصب شده است تا علاوه بر ماموریتهای شناسایی، بصورت همزمان بتوان از این بالگرد در ماموریتهای رزمی نیز استفاده کرد.
شاهد 278، جت رنجر بومی
صنایع هوایی شاهد سپاه با ساخت چند نمونه بالگرد تحقیقاتی، پس از حداقل یک دهه تلاش بی وقفه، موفق به طراحی و تولید بالگرد ترابری سبک شاهد 278، با الگو برداری از بالگرد سبک و بسیار موفق «جت رنجر» گردید. این بالگرد 5 سرنشینه و چند منظوره دارای کاربردهای متنوعی بوده و هم اکنون هم در نیروهای نظامی مانند سپاه و هم در نهادهای غیرنظامی مانند سازمان حفاظت از محیط زیست، مشغول ارائه خدمات می باشد.
فراگیری فن پرواز با این پرنده، ساده است که موجب کاربری آسان آن و زمان مورد نیاز کوتاه، برای آموزش خلبانان می گردد و درنتیجه به دلیل کاهش هزینه های آموزش پرواز با آن نیز، از سوی نهادهای غیرنظامی، مورد توجه قرار دارد.
بدنه و ملخ های این بالگرد از جنس مواد مرکب غیر فلزی ساخته شده که علاوه بر کاهش وزن پرنده عدم ایجاد خوردگی و زنگ زدگی و در نتیجه امکان کار در محیط های گوناگون را به دنبال دارد. جذب و مستهلک کردن ارتعاشات تولیدی موتور و همچنین عمر و دوام بالاتر قطعات مربوطه نیز از ویژگیهای استفاده از این مواد پیشرفته می باشد که باعث کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری در طول دوره عمر پرنده گشته و استفاده از این بالگرد کاملاً بومی را دارای صرفه اقتصادی بیشتری می نماید.
بالگرد شاهد 278، طراحی شده بر مبنای جت رنجر
البته کاهش وزن پرنده در اثر استفاده از مواد کامپوزیتی که از فلزات سبکتر هستند، باعث افزایش وزن بار قابل حمل این پرنده نیز می شود. همچنین استفاده نسبتاً زیاد از سطوح شیشه ای در بدنه بالگرد علاوه بر کاهش وزن، وسعت دید بالایی برای خلبان و سرنشینان این بالگرد ایرانی به ارمغان آورده است. فضای مناسب کابین این بالگرد، امکان حمل سه سرنشین در عقب و یک سرنشین در جلو، در کنار خلبان را ممکن می سازد.
سقف پرواز بالای این بالگرد، امکان اجرای عملیات در محیط های مرتفع و کوهستانی که در کشور ما نیز فراوان هستند را موجب می شود. سرعت پروازی بالای این بالگرد نیز اجرای سریع مأموریت را به دنبال دارد. مداومت پروازی بیش از 4 ساعت، از نقات قوت این پرنده ی بومی است که در کنار برد حدود 600 کیلومتری آن، نیاز به سوختگیری را کمتر نموده و مسافت قابل توجهی را تحت پوشش این پرنده قرار می دهد.
مشخصات عملکردی شاهد 278:
سقف پرواز ایستایی: 7750 متر
سقف پرواز سرویس: 8750 متر
بیشترین نرخ صعود: 8 متر بر ثانیه
بیشرین سرعت: 230 کیلومتر بر ساعت
برد(5000پایی): 605 کیلومتر
مداومت پروازی:بیش از 4 ساعت
مشخصات فنی:
طول: 11.92 متر
عرض: 1.91 متر
ارتفاع: 2.75 متر
قطر روتور اصلی: 10.16 متر
قطر روتور دمی: 1.57 متر
وزن خالی: 682 کیلوگرم
حداکثر وزن برخاست: 1450 کیلوگرم
حداکثر قدرت موتور 420 اسب بخار
کاربردها:
• گشتی و شناسایی در نیروهای مسلح
• جابجایی فرماندهان و کنترل هوایی
• آموزش خلبانی نظامی و تجاری
• کنترل ترافیک شهری
• آمبولانس هوایی و حمل مصدوم
• گشت حفاظت محیط زیست
• بازدید خطوط نفت و گاز و برق
ویژگی‌ها:
• بالگرد 5 نفره چند منظوره
• تناسب با شرایط جغرافیایی متنوع
• سامانه کنترل دوگانه
• بدنه و پره‌ها از مواد مرکب پیشرفته
• دارای عملکرد بالا و نمای زیبا
________________________________________________________________
منابع:
maket.bode4.com
farsnews.com
mashreghnews.ir