تکاوران دریایی یا کلاه سبزهای نداجا

آشنایی با نحوه آموزش کلاه سبزهای ارتش

کلاه سبزها در زمره واحدهای زبده ارتش جمهوری اسلامی هستند که پس از گذراندن دوره های آموزشی دشوار و طاقت فرسا و با دارا بودن تواناییهای جسمی و روانی فوق العاده، آمادگی انجام عملیات ویژه در دریا، کوهستان، جنگل، بیابان، شنزار و... را دارا می باشند.

مرکز آموزش تفنگداران دریایی منجیل، نخستین آموزشگاهی است که در سال 1348 در کشور و با هدف تربیت نیروهای تفنگدار و تکاور برای عملیات‌های واکنش سریع تأسیس شد. گروهی از غواصان قدیمی نیروی دریایی معروف به آب‌بازان نخستین هسته تفنگداران دریایی منجیل را تشکیل دادند، آن‌ها نخستین گروه راهنما و مربی شدند که هر سال تفنگداران و تکاوران به یگان‌های عملیات نیروی دریایی ارتش تحویل می‌دادند.

 بیدارباش

ساعت 4 و 30 دقیقه بامداد است. ارشد دسته با روشن کردن چراغ آسایشگاه و فریاد برپا، همه را بیدار میکند تا آماده ادای نماز صبح شوند.

پس از نماز و صرف صبحانه، تکاوران آموزشی که در طول دوره آنها را دانش آموز خطاب میکنند مشغول نظافت عمومی مثل نظافت آسایشگاه و محوطه بیرون آنجا میشوند و پس از پایان در میدان صبحگاه آماده میشوند تا مراسم را اجرا کنند.

هوا کم کم روشن شده و با سوت مربی، گروه 15 نفره تکاوران فعالیت خود را آغاز میکنند، آنها با 16 کیلومتر دویدن کار خود را شروع میکنند، وقتی بدنهایشان به خوبی گرم شد، نوبت به تمرین در میدان موانع است، محوطه ای بسیار بزرگ که شامل برجهای راپل، ماکتهای شبیه سازی شده شناورهای کوچک و بزرگ، موانع پاندولی، سیم خاردار، حوضچه های آب، رودخانه خروشان و موانع طبیعی دیگر است که عبور موفقیت آمیز از هر یک از آنها نیاز به آمادگی جسمانی بسیار بالایی دارد.

 دریادار علیرضا بیاتی، فرمانده آموزشگاه تفنگداران دریایی منجیل میگوید: پس از گزینش و شروع آموزش مقدماتی که 6 ماه به طول می انجامد، از کسانی که در این دوره آموزشی می خواهند آموزشهای تکاوری را فرا بگیرند، تستهایی همچون، آموزش جسمانی، معاینات پزشکی، تست شنا و چند تست تخصصی دیگر گرفته می شود و در صورت قبولی وارد گروه تکاوری می شوند، تکاوری خود نیز یکی از تخصصهای تفنگداری است که به صورت شبانه روزی به داوطلبان آموزش داده می شود، دوره سختی که هر کسی توان گذراندن آن را ندارد و حداقل 6 ماه زمان می برد.

یک تکاور آموزشهای آمادگی جسمانی، تیراندازی، غواصی، راپل و آموزش زبان انگلیسی می بیند، آنها باید توانایی بیدار ماندن برای یک عملیات 48 ساعته را داشته باشند، ضریب هوشی بالا برای طرح و اجرای نقشه های متفکرانه شرط لازم برای تکاور شدن است.

تکاوران یا همان کلاه سبزها در دوره نخست در صورت قبولی موفق به کسب تخصص SBS2  می شوند و در دوره بعدی که آشنایی با غواصی با عمق بسیار زیاد است با فراگرفتن آموزشهای زیرسطحی می توانند تخصص SBS1 را کسب کنند.

 مرحله تاب و توان

در این مرحله تکاوران داخل حفره های پر از آب می شوند و با عبور از داخل آنها وارد حوضچه هایی با عمق بیشتری می شوند و این مرحله سخت که نیاز به قدرت بالای هواگیری در زیر آب را دارد را باید پشت سر بگذارند. اجرای این تمرین در همه فصلهای سال صورت می گیرد.

ناخدا سوم حسینی مقدم که فرمانده آموزش تکاوران است، می گوید: «این تمرین در روزهای سرد و یخبندان زمستان نیز به اجرا درمیآید و تکاوران نیز باید با شکستن یخ حوضچه از آنجا خارج شوند و این مرحله را با موفقیت به پایان برسانند.»

 عبور از حوضچه پایان کار نیست، تکاوران آموزشی وقتی از حوضچه بیرون می آیند با لباس خیس و پوتین پر از آب به سوی موانع بعدی می دوند و دویدن در این حالت کار آسانی نیست!

 آرایش آبی

تکاوران خسته نشده اند و به قول خودشان با توجه به این که خیس شده اند ولی تازه گرم شده و هنوز به میانه راه نرسیده اند، آنها باید از رودخانه خروشان عبور کنند و هنگامی که می خواهند از آنجا بگذرند، آرایش خاص نظامی بگیرند و دقایقی را در آن آب سرد سپری کنند و با استتار مخصوص از لابلای گیاهانی که کنار رودخانه قرار دارند به نحوی که دشمن فرضی آنان را نبینند از آنجا بگذرند، این مرحله نیز سختیهای خاص خود را دارد زیرا آب با سرعت زیادی موانع خود را از مقابلش برمی دارد و تکاوران باید آنقدر قوی باشند که تسلیم جریان آب نشوند.

دریادار بیاتی درباره چگونگی تأسیس این مرکز در شهر منجیل و برگزاری این گونه آموزشها، می گوید: «منطقه منجیل موقعیت جغرافیایی ویژه ای برای آموزش تکاوران کلاه سبز دارد، در این منطقه، کوهستان، رودخانه، جنگل، شنزار، موانع طبیعی خاص و باد را به صورت یک مجموعه شاهد هستیم و این عوامل محیطی کمک بسیار خوبی برای آماده شدن تکاوران دارد و یک داوطلب تکاوری با آموزشهایی که فرا می گیرد باید بتواند مأموریتهایش را در محیطهای آبی، کوهستان، جنگل، شنزار و... به خوبی به اجرا بگذارد.»

 شلیک به سیبلها از فراز تپه ها

تکاوران با عبور از تپه های پیش روی خود وارد منطقه ای با پوشش گیاهی زیاد شبیه به یک جنگل می شوند و این مسیر را باید همچون مراحل پیش با دویدن بگذرانند، آنها تاحدودی خسته شده اند و انرژیشان تحلیل رفته است، حالا آنان با دویدن چندکیلومتری باید در منطقها ی که به آن رسیده اند، با 12 فشنگی که در اختیار دارند به سوی سیبلهایی که پیش رو دارند شلیک کنند.

نکته مهمی که در این بخش وجود دارد این است که ضربان قلب تکاوران بالا رفته است، بنابراین تمرکز به روی هدفهایی که مقابلشان است کمی سخت می شود ولی به هر حال باید آنان یاد بگیرند با تمرکز بسیار بالا به سیبلها شلیک کنند و نمره بالایی بگیرند.

پس از پایان تیراندازی تکاوران دوباره همان مسیر را باز میگردند و با طی مسافت چند کیلومتری به موقعیت ابتدایی شان برمی گردند.

تکاوران آموزشی به طور متوسط روزانه بین 16 تا 25 کیلومتر می دوند و بدین صورت آمادگی جسمانی را علاوه بر این که حفظ می کنند بلکه روز بعد باید آمادهتر از پیش باشند.

مربیان حرفه ای نیروی دریایی در طول تمرین با یادآوری و آموزش نکات کلیدی تکاوران را راهنمایی و تا غروب خورشید با آنان تمرین می کنند.
در طول تابستان با گرمای طاقتفرسا و در طول زمستان با سرما و یخبندان آنان مشغول تمرین هستند و فعالیتهایشان به این تمرینها منحصر نمی شود.

 عملیات روانی شبانه

پس از خاموشی و شروع استراحت تکاوران، برنامه دیگری در حال شکل گیری است. شاید دقایقی بعد یا ساعاتی بعد یکی از مربیان آنان را از خواب بیدار کند و آموزشهای شبانه آغاز شوند.

عقربه های ساعت یک بامداد را نشان میدهد که دوباره چراغهای آسایشگاه روشن می شود و این بار آنان با صدای «برپای» مربی از خواب بیدار می شوند و از تختهایشان پایین می آیند، پس از آنکارد تختهای خود به صورت خبردار می ایستند. مربی از آنان میخواهد درباره موضوعی که عنوان می کند تکاوران آموزشی نظر خود را بدهند و درباره آن به تبادل اطلاعات بپردازند.

پرداختن به یک موضوع آن هم ساعت یک بامداد و با پشت سرگذاشتن یک روز سخت و پرکار بسیار مشکل است. این ماجرا بخشی از آموزش است، زیرا آنان باید بدانند در هر شرایطی باید قدرت تصمیم گیری و برخورد با هر اتفاقی را داشته باشند.

تکاوران معمولاً هر شب چنین برنامه هایی را دارند و به قول معروف شبها خواب خوش ندارند و باید همیشه آماده باشند.فرمانده مرکز آموزش تفنگداران دریایی منجیل در رابطه با این گونه آموزشها عنوان می کند: «عملیات در دریا سختیهای خاص خود را دارد و تخصصهای ویژه ای را می طلبد. یک تکاور باید آموزشهای سطحی، زیرسطحی و بالاسطحی را فرابگیرد و بتواند از زیر دریا، بالای دریا یا سطح دریا به دشمن حمله کند، پس باید در آمادگی صد درصد باشد.»

کسانی که وارد این حرفه می شوند ارابتدا می دانند این کار سخت و طاقتفرساست و با عشق و علاقه مثال زدنی این لباس را بر تن می کنند و سختی آموزشها را به جان می خرند تا تکاور شوند و به کشورشان خدمت کنند. تکاوری برای تفنگداران دریایی یک افتخار است و آموزشهایشان هرچقدر به انتهای دوره نزدیک می شوند سخت و سخت تر می شود زیرا آنان در روزهای آخرین باید هر روز بین 20 تا 30 مایل یعنی 50 کیلومتر بدوند تا بتوانند در هر شرایطی موفق شوند.

 تمرینهای ویژه

تکاوران علاوه بر این که هرچند روز یک بار به تمرین تاب و توان می پردازند، تمرینهای دیگری نیز انجام می دهند مثل شبیه سازی شرایط رهایی شناورهای دزدیده شده.

آنان باید از یک صفحه آهنی به ارتفاع 7 متر بالا بروند و خود را به قسمت عرشه برسانند، در ابتدا هریک کوله پشتی همراه با همه ادوات جنگی به وزن 25 کیلوگرم و اسلحه را پس از تحویل گرفتن به خود می بندند و سپس با گرفتن طناب باید با دست خالی و در سریعترین زمان ممکن خود را به عرشه رسانده و دوباره از طناب پایین بیایند و اگر رکوردشان بیشتر از میانگین لازم باشد از ادامه دوره تکاوری بازمی مانند و باید در دوره عمومی یا دوره تفنگداران دریایی مشغول به آموزش شوند.

ناخداسوم حسینی مقدم، فرمانده آموزش تکاوران دریایی در رابطه با آموزشهای دیگر می گوید: «تکاوران هر روز تحت آموزشهای خاصی همچون گذراندن موانع سبک، موانع سنگین، تاب و توان، بازوبست کردن قایق بادشونده به صورت تئوری و عملی و داخل سالن شناور یا سد قرار گیرند که هرکدام از این مراحل روشهای خاص خود را دارد.»

 راپل

تکاوران برای آماده شدن و تمرین حفظ تعادل و بالا و پایین آمدن از یک سازه برای اجرای عملیاتشان باید تمرینهای ویژه ای را در دستور کارشان قرار دهند، یکی از این تمرینها راپل است.

کلاه سبزهای آموزشی باید با استفاده از یک طناب چندمتری برای خود یک طنابچه درست کنند و بتوانند از سازه های بلند که ارتفاع 20 تا 30 متری دارند پایین بیایند یا این که از طریق کابلهایی که بین این دو سازه وجود دارد عبور و در بین راه تعادل خود را حفظ کنند و به سلامت به مقر دیگر وارد شوند. این تمرین اهمیت ویژه ای در عملیاتهای واقعی تکاوران دارد.

 موانع سبک و سنگین

کلاه سبزها باید از زیر سیم خاردارها عبور کنند، این مرحله نیز سختی خاص خود را دارد، زیرا ارتفاع سیم خاردارها نسبت به سطح زمین بسیار کم است و آنان باید در کوتاهترین زمان از زیر آنها عبور کنند و به مانع بعدی که پاندولی است برسند.

تکاوران با همراه داشتن کوله های مخصوصی که وزن 25 کیلویی دارند و با همراه داشتن اسلحه ژ3 به موانع پاندولی و با عبور از آنها به طناب معلق می رسند که در ارتفاع 4متری از زمین قرار دارد. آنان باید از این طناب چندمتری بدون آن که آویزان شوند و با یک شگرد بسیار جالب عبور کنند.طی کردن و موفق شدن در هریک از مراحل بسیار مشکل و طاقتفرساست و نیاز به آمادگی جسمانی بالا و به کار انداختن فکر دارد.

 باز و بست کردن قایق بادشونده

یکی از مهمترین فعالیتهای تکاوران آشنایی با تجهیزات مورد استفاده در عملیاتهای شناسایی یا حمله است. آنان گذشته از فراگرفتن غواصی باید با راه اندازی قایق بادشونده به صورت تئوری و عملی آشنا شوند.مربیان کارآزموده ابتدا طریقه استفاده از تجهیزاتی همچون راه اندازی قایق بادشونده را در کلاسهای ویژه به دانش آموزان آموزش می دهند. سپس برای یادگیریهای عملی آنان را به داخل سالنهای مخصوص این کار می برند. در ادامه و در آموزش تکمیلی تکاوران باید باز و بست کردن قایق و استفاده از آن را در سد آبی به اجرا بگذارند.

 آموزش طراحی نقشه عملیاتی

تکاوران گذشته از این که آمادگی جسمانیشان بالا می رود در مهمترین بخش باید بتوانند منطقه عملیاتی خود را بخوبی شناسایی و سپس آن را در مقیاس بسیار کوچک طراحی کنند و آن را به همرزمانشان توضیح دهند.

در این بخش تکاوران باید پس از شناسایی منطقه عملیاتی با هر وسیله ای مثل قوطی، شیشه، گیاه، شاخه درخت و... بتوانند نقشه منطقه را روی زمین ترسیم کنند و در طراحی آن پستی و بلندیها، پوشش گیاهی، قبرستان و هرچیز دیگری که شاید هیچ ارزشی نداشته باشد رسم کنند، سپس نقشه را به افراد دیگر توضیح دهند و آنان را بخوبی توجیه کند.

دریادار بیاتی در تشریح سایر فعالیتهای آموزشی تکاوران میگوید: «برای آموزش کسانی که در راه رسیدن به کلاه سبزی نیروی دریایی هستند آموزشهای تخصصی زیادی ارائه می شود به طور مثال از تجهیزات شبیه سازی شده استفاده می شود و هدف از این آموزشها به کارگیری آنان در سطوح مختلف فعالیتهای عملیاتی است.»

دریادار علیرضا بیاتی ، فرمانده مرکز آموزش تفنگداران دریایی نداجا

به گفته او آموزشهای ما بروز است و پس از مدتی آموزشها و تجهیزات به روزرسانی می شود تا تکاوران همیشه در آمادگی کامل باشند و بتوانند در صورتی که دزدان دریایی یا دشمن به یک شناور تجاری یا نفتکش حمله کرد در سریعترین زمان آن را از چنگشان رها سازند.

دریادار بیاتی معتقد است اجرای هر مأموریتی نیاز به تاکتیکهای خاصی دارد و تکاوران با توجه به بهره هوشی بالایی که دارند و آموزشهایی که دیده اند باید در هر شرایط تصمیم ویژه ای بگیرند و موفق شوند.

او میگوید: «اجرای مأموریت در دریا شرایط ویژه و خاصی دارد و از 4 سال پیش تاکنون که با معضل فعالیت دزدان دریایی و حمله آنان به شناورهای تجاری و نفتکشها روبهرو هستیم تکاورانمان در همه مأموریتها موفق بوده اند و آخرین عملیات آنان آزادسازی کشتی تجاری چینی در فروردین ماه سال گذشته بود که در این عملیات 9 تن از دزدان دریایی نیز دستگیر شدند.»

به گفته فرمانده مرکز آموزش تفنگداران دریایی همه عملیاتهای رهاسازی کشتیهای دزدیده شده با موفقیت همراه بوده و نیروی دریایی حملات دزدان در خلیج عدن و دریای سرخ را با شکست روبرو ساخته است.

او می گوید: «هم اکنون تعدادی از تکاورانی که سال گذشته از این آموزشگاه فارغ التحصیل شده اند برای مأموریت به آبهای آزاد در خلیج عدن اعزام شده اند و مأموریتهایشان تا چند ماه به طول میانجامد. دوری از خانواده یکی از مشکلات آنان است که این عزیزان با تحمل آن به ایفای نقش خود می پردازند.»

دریادار بیاتی اضافه می کند: عشق به خدمت در رفتار و کردار سربازان وطن بویژه تکاوران به چشم میخورد، زیرا در عمل می بینیم آنان پس از بازگشت از مأموریت چندماهه و کمی استراحت دوباره خود را برای مأموریتهای طولانی مدت آماده می کنند و گاهی شاهدیم که فرزندانشان به دنیا آمده اند ولی آنان روی دریا در حال انجام وظیفه هستند.

__________________________________________________________________

منابع:

مشرق نیوز

وبسایت روزنامه ایران

ایسنا