عملیات دره الدورادو، گوشمالی قذافی توسط بمب افکنهای آمریکایی
در تاریخ 5 آوریل 1986 ، یک بمب در یکی از دیسکوهای برلین که در حال سرویس دهی به پرسنل ارتش ایالات متحده بود منفجر شد.از مجموع 200 نفر زخمی این بمب گذاری 63 نفر سربازان آمریکایی بودند که یک نفر از آنها به همراه یک غیر نظامی کشته شدند.
10 روز بعد و در سحرگاه 15 آوریل ، به دستور رونالد ریگان رئیس جمهور وقت ایالات متحده عملیاتی با نام رمز دره الدورادو (El Dorado Canyon) بر علیه اهداف زمینی در لیبی آغاز شد.زمانی که این عملیات آغاز شده بود ریگان در حال توضیح دادن در مورد چرایی انجام این عملیات به کشورها و افکار عمومی بود. وی با استناد به بند 51 منشور ملل متحد این عملیات را نوعی دفاع از خود دانسته و هدف آن را پاسخ به تروریسم دولتی لیبی اعلام کرد.آمریکا اعلام کرد مدارک غیر قابل انکاری در خصوص نقش لیبی در این بمب گذاری در دست دارد و از جمله پیامی از معمر قذافی رهبر لیبی که خواستار حداکثر تلفات در این بمب گذاری شده بود.
پس از تشریح چرایی انجام این عملیات پنج هدف اصلی آن به وسیله ریگان تشریح شد:
پادگان باب العزیزیهدر طرابلس که از آن به عنوان مرکز کنترل و فرماندهی تروریسم دولتی لیبی نام برده شد.
پادگان گارد جماهیریهدر بنغازی به عنوان یکی دیگر از پست های فرماندهی عملیات های تروریستی که نیروهای زبده لیبی در آن حضور داشتند.
پایگاه آموزش تکاوران نیروی دریاییدر طرابلس که گفته شد تروریست های سازمان آزادی بخش فلسطین در آن عملیات در آب و زیر آب را آموزش می بینند.
پایگاه هوایی طرابلس و هواپیمای ایلیوشن Il-76 موجود در آنبه عنوان هواپیمای لجستیکی احتمالی تروریست ها
پایگاه هوایی بنینادر جنوب شرقی بنغازی
مشورت ریگان با اعضای دموکرات و جمهوری خواه کنگره در مورد حمله به لیبی
ایالات متحده اعلام کرد همه اهداف به جز یکی در ارتباط مستقیم با فعالیت های تروریستی قرار دارند.آن یک مورد استثناء هم پایگاه هوایی بنینا بود که تعداد زیادی از جنگنده رهگیرهای نیروی هوایی لیبی را در خود جای داده بود و علت هدف قرار دادن آن نیز جلوگیری از ایجاد مزاحمت برای بمب افکن های آمریکایی و احتمالاً عملیات تلافی جویانه از طرف لیبی بود.به جز این مواد ساختمان سفارت فرانسه و تعدادی ساختمان مسکونی هم سهواً مورد اصابت قرار گرفت.
برنامه ریزان ستاد ارتش ایالات متحده تصمیم گرفتند برای رعایت هر چه بیشتر اصل غافلگیری به هر پنج هدف به صورت همزمان حمله کنند. این بدین معنا بود که نیروی دریایی نمی تواند به تنهایی این عملیات را انجام دهد، چرا که در سازمان رزم ارتش تنها دو هواپیمای A-6 نیروی دریایی و F-111 نیروی هوایی توانایی عملیات رزمی دقیق در شب را داشتند.در این زمان دو سه ناو هواپیمابر آمریکایی در دریای مدیترانه حضور داشتند که هر کدام حامل 10 فروند A-6 بودند در حالی که بر آورد طراحان عملیات آن بود که برای دستیابی به موفقیت کامل در این عملیات به 32 فروند جنگنده نیاز است.نزدیکترین پایگاه F-111 در انگلستان قرار داشت.این مسئله پیچیدگی عملیات را چندین برابر می کرد و هواپیماها باید با طی مسافتی 1300 مایلی خود را به طرابلس می رساندند و در این بین هزینه و وقت زیادی صرف شده و درصد پیچیدگی عملیات بالا می رفت.
در مجموع به دلیل همین پیچیدگیها هواپیماهای مورد نیاز برای این عملیات به حدود 100 فروند بالغ می شد:
نیروی هوایی:
8 فروند سوخت رسان KC-10 و KC-135
5 فروند هواپیمای اخلالگر EF-111
24 فروند بمب افکن F-111F (شش فروند به عنوان محافظ دسته بمب افکن ها)
نیروی دریایی:
14 فروند بمب افکن A-6E
12 فروند A-7E و F/A-18 جهت اخلال الکترونیکی سنگین سیستم های پدافندی
تعدادی F-14A تامکت جهت پوشش هوایی منطقه
4 فروند آواکس E-2C
علاوه بر هواپیمای نامبرده، تعداد 50 تا 80 فروند جنگنده در انواع مختلف در پایگاههای اطراف محل عملیات در حالت آماده باش بودند تا در صورت نیاز مورد استفاده قرار بگیرند. گفته شد که تعداد شناورهای مورد استفاده برای این عملیات از ناوهای مورد استفاده نیروی دریایی بریتانیا در جنگ فالکلند نیز بیشتر بوده است.
گوشه ای از وضعیت پدافند هوایی لیبی پیش از شروع عملیات
4 گردان موشک برد بلند S-200 دارای 24 لانچر
86 گردان SAM-2 و SAM-3 دارای 276 لانچر
صدها توپخانه ضد هوایی در کالیبرهای مختلف
تنها برای پوشش پدافندی طرابلس موارد زیر در نظر گرفته شده بود:
7 گردان SAM-2 دارای 42 لانچر
12 گردان SAM-3 دارای 48 لانچر
3 گردان SAM-6 دارای 48 لانچر
یک گردان SAM-8 دارای 12 لانچر
2 گردان کروتال دارای 60 لانچر
تعداد زیادی توپ ضدهوایی
بار اصلی این عملیات بر دوش بمب افکنهای F-111F نیروی هوایی ایالات متحده بود
شرح عملیات
در 14 آوریل 1986 و پس از چند روز گفتگو و هماهنگی ریگان با متحدان اروپایی وی دستور حمله به لیبی را صادر کرد.هجده فروند بمب افکن F-111F با پشتیبانی 4 فروند EF-111 از پایگاه لیکنهیت در انگلستان پرواز کردند.همزمان تعدای هواپیمای بمب افکن و اخلالگر A-6 ، A-7 و F/A-18 و EA-6B از ناوهای هواپیمابر آمریکا (ساراتوگا و کورال سی) بلند شدند.بمباران راس ساعت 2 بامداد به وقت لیبی آغاز شد و در مدت زمان 12 دقیقه 60 تن مهمات بر روی اهداف تعیین شده فروریخته شد.هجده فروند F-111F برخاسته از انگلستان که توسط 4 فروند EF-111 همراهی می شدند فرودگاه طرابلس ، مرکز آموزش نیروی دریایی و پادگان عزیزیه را بمباران کردند که در مورد آخر با اصابت یک تیر موشک سام یک فروند F-111F منهدم شد.بعضی از بمب ها به خارج از اهداف اصابت کرد و به خانه های مسکونی و سفارت فرانسه برخورد کرد.سربازان و افسران ارتش لیبی مواضع خود را ترک کرده و توپهای ضد هوایی تا پس از بمباران اهداف به سمت هواپیما آتش نگشودند.
پایگاه هوایی بنینا در بنغازی پس از پایان عملیات
همزمان با عملیات جنگنده های نیروی هوایی، 24 فروند A-6 و F/A-18 نیروی دریایی پایگاه بنینا و پادگان گارد جماهیریه لیبی را به همراه تعدادی رادار و موضع پدافند هوایی بمباران کردند.
نتایج عملیات
همه هواپیماهای آمریکایی به جز یک فروند F-111F به پایگاهها و ناوهای هواپیمابر خود بازگشتند و تنها تلفات آمریکا در این عملیات دو خلبان هواپیمای سقوط کرده بودند.این در حالی بود که در این حمله 45 سرباز و افسر ارتش لیبی، 3 تا 5 فروند Il-76، چهارده فروند میگ MiG-23 ، دو فرود هلیکوپتر، چهار رادار و بین 15 تا 30 غیر نظامی لیبیایی کشته و منهدم شد.
________________________________________________________________
منبع: scramble.mihanblog.com